Stopa cukrzycowa - czym jest i jak ją pielęgnować?

Typowe zmiany stopy cukrzycowej to:

• Modzele - powstają w miejscach największego nacisku na stopę. Są zgrubieniem naskórka o żółtawej barwie, powstającym najczęściej na podeszwie stopy lub w miejscu bezpośredniego kontaktu z obuwiem. Nieusuwane lub nieodpowiednio usuwane mogą prowadzić do pęknięć i powstawania głębokich ran.
• Infekcje - są zakażeniem rany na stopie. To częsta przypadłość przy tym schorzeniu, gdyż przy cukrzycy mamy do czynienia z obniżoną odpornością. Infekcja stopy cukrzycowej świadczy o znacznym stopniu zaawansowania i stanowi istotny czynnik ryzyka amputacji.
• Owrzodzenia - uszkodzenia skóry sięgające od jej powierzchownych warstw do głębszych tkanek. Powstają w wyniku pierwotnego uszkodzenia, które powikłane jest procesem zapalnym lub martwiczym. Czynnikiem sprzyjającym powstaniu owrzodzenia jest przedłużony proces gojenia ran, charakterystyczny dla osób chorujących na cukrzycę.
• Artropatie neurogenne - są zwyrodnieniem jednego lub wielu stawów, wynikającym z uszkodzenia unerwienia. Deformacje obejmują głównie stawy stępowo-śródstopne, co prowadzi do deformacji stopy czy też dotyka palców, dając palce młoteczkowate. Skutkiem tego jest upośledzenie poruszania się.
• Neuropatie - dzielą się na trzy odmiany:
  •   neuropatię ruchową, obejmującą zaniki mięśniowe, które zaburzają pracę prostowników i zginaczy stóp, doprowadzając do zniekształceń, takich jak stopa opadająca lub końska, palce młoteczkowate, palce szponiaste oraz płaskostopie;
  •   neuropatię czuciową, powodującą zaburzenia czucia bólu, temperatury i ucisku, co sprzyja urazom oraz powstawaniu ran, które trudno się goją i często prowadzą do owrzodzeń;
  •   neuropatię autonomiczną, sprzyjającą powstawaniu przetok tętniczo-żylnych oraz zaburzeniom utlenowania krwi (przez co pojawiają się zaburzenia troficzne, które sprzyjają powstawaniu owrzodzeń, modzeli, zmniejszeniu sprężystości i nawilżenia skóry oraz deformacji paznokci).
  

Osoby chorujące na cukrzycę muszą szczególnie dbać o pielęgnację swoich stóp. Zaleca się stałe utrzymywanie ich w higienicznej czystości i suchości oraz codzienne sprawdzanie ich stanu. Należy szukać wysypki, zaczerwienienia, obrzęku, odcisków, zgrubień skóry oraz wrośniętych paznokci. Na pozór niegroźne odciski, modzele, otarcia czy owrzodzenia należy zgłaszać specjalistom, którzy wykonają pedicure leczniczy, podczas którego usuwane są zmiany i udzielane są porady dotyczące prawidłowego skracania paznokci czy właściwego doboru obuwia i wkładek.

Cukrzykom zaleca się obok diety, przyjmowania leków i kontroli poziomu cukru w organizmie również aktywność ruchową. Spacery i systematyczne ćwiczenia fizyczne pobudzają krążenie krwi w stopach.

Zalecane jest stosowanie zewnętrznie takich kosmetyków, które mają neutralne pH. W ich składzie nie powinno być silnych detergentów, barwników i sztucznych zapachów. Kosmetyki te powinny być emolientami, czyli preparatami, które dbają o właściwe nawilżenie skóry. Uniemożliwiają odparowanie wody ze skóry, dzięki czemu skóra nie jest sucha. Powinny też gwarantować zachowanie naturalnej ochrony bakterio- i grzybobójczej oraz wspomagać procesy gojenia się powstających ran. Ze względu na liczne infekcje warto pomyśleć o preparatach hipoalergicznych.

Autor wpisu:

Jolanta Cieślukowska - Kosmetolog