Pogromcy cellulitu

Czym jest cellulit?

Cellulit, potocznie nazywany skórką pomarańczową jest problemem głównie natury estetycznej. Jest to zaburzenie w budowie skóry (głównie tkanki podskórnej) prowadzące do ogólnych zmian w wyglądzie skóry. Na jej powierzchni (najczęściej w obrębie newralgicznych miejsc u kobiet, takich jak uda, pośladki oraz brzuch) pojawiają się nierówności przypominające skórkę pomarańczy.

Jak powstaje cellulit?

Pomimo, że jest to tak powszechnie występujący problem, zarówno jego powstawanie, jak i skuteczne sposoby przeciwdziałania nie są do końca poznane. Zbadane zostały 3 główne zjawiska, które mają wpływ na powstawanie cellulitu:

1. Działanie estrogenów i zwiększona produkcja glikozoaminoglikanów

Zmiany w strukturze skóry są głównie wynikiem działania estrogenów, dlatego problem cellulitu dotyczy przede wszystkim kobiet. Dlaczego? Estrogeny stymulują produkcję kolagenazy, czyli enzymu odpowiedzialnego za rozkładanie naturalnego kolagenu w komórkach skóry. Prowadzi to do rozkładu włókien kolagenowych, a osłabienie tych włókien sprzyja przemieszczaniu się komórek tłuszczowych z tkanki podskórnej bliżej zewnętrznych warstw skóry – tkanka tłuszczowa zaczyna się przemieszczać w obszary nieco bardziej widoczne dla oka. To nie wszystko. Dodatkowo podwyższone stężenie estrogenów prowadzi do zwiększonej produkcji glikozoaminoglikanów (GAG), czyli substancji odpowiedzialnych za wiązanie wody w skórze. Wysokie stężenie tych substancji sprzyja wiązaniu większej ilości wody w danych obszarach skóry i powstawaniu obrzęków. W trakcie tych wszystkich procesów dodatkowo mogą powstawać stany zapalne, które jeszcze bardziej sprzyjają tworzeniu się cellulitu.

2. Zaburzona równowaga między lipolizą i lipogenezą

Inną istotną kwestią odnośnie cellulitu, która często jest wykorzystywana przy projektowaniu produktów kosmetycznych jest fakt, że u podstaw cellulitu leżą również zaburzenia w procesach lipolizy (rozkładu tkanki tłuszczowej) i lipogenezy (procesie jej powstawania). W trakcie „walki” z cellulitem czy otyłością ważne jest przesunięcie równowagi reakcji właśnie w kierunku procesu lipolizy, czyli rozkładu triglicerydów kwasów tłuszczowych.

3. Zaburzenia w funkcjonowaniu mikrokrążenia skórnego

Kolejnym czynnikiem, który wpływa na powstawanie cellulitu są zaburzenia w funkcjonowaniu mikrokrążenia skórnego. Ograniczenia w przepływie krwi i limfy prowadzą do wzrostu ciśnienia w naczyniach krwionośnych, a to sprzyja powstawaniu obrzęków i jest dodatkowym czynnikiem, który w połączeniu z innymi wpływa na szybsze powstawanie cellulitu.

Jakie składniki kosmetyków są skuteczne w pielęgnacji skóry z cellulitem?

Obecnie jest wiele metod radzenia sobie z cellulitem, od kremów, maseł i balsamów do ciała po bardziej zaawansowane metody, jak np. liposukcja laserowa. Wszystkie one jednak różnią się mechanizmem działania, okresem trwania, skutecznością i inwazyjnością. Jeśli nie decydujemy się na dermatologię estetyczną, to przyjrzyjmy się sile składników kosmetycznych, które znajdują się w wielu preparatach dostępnych na rynku. Warto też pamiętać, że częstą obawą jest fakt, że składniki kosmetyków nie przenikają przez skórę i nie dają pożądanego efektu. Wszystko zależy od tego, jaką dany produkt ma formulację, ale aby zwiększyć przenikanie substancji warto przed nałożeniem preparatu wykonać peeling miejsc dotkniętych cellulitem. Zwiększy to na pewno przyswajalność składniku kosmetyku. Równie skuteczne jest użycie szorstkich rękawic kąpielowych, które ułatwiają złuszczenie martwego naskórka. Ponadto rozluźniają one ciało, rozgrzewają i pobudzają krążenie.

Ekstrakty roślinne

Tutaj portfolio jest bardzo szerokie. W kosmetykach wspomagających terapię antycellulitową stosowane są ekstrakty z bluszczu (INCI: Hedera Helix), kasztanowca zwyczajnego (INCI: Aesculus Hippocastanum), miłorzębu japońskiego (INCI: Ginkgo Biloba) czy arniki górskiej (INCI: Arnica Montana). Wiele substancji znajdujących się w tych ekstraktach wpływa na procesy związane z lipolizą oraz usprawnia przepływ limfy i poprawia krążenie we włosowatych naczyniach krwionośnych. Zawierają one także często inne substancje, takie jak saponiny czy flawonoidy, które uszczelniają naczynia krwionośne, a tym samym zmniejszają ich przepuszczalność i ograniczają możliwość powstawania obrzęków.

Kofeina

W składzie kosmetyku na etykiecie warto szukać tego składnika pod nazwą INCI: Caffeine. Ma bardzo dobre właściwości drenujące - pobudza mikrokrążenie skórne. Dobrze wpływa na zwiotczałą skórę, zmniejsza obrzęki. Kofeina z łatwością przenika przez naskórek i wchłaniana jest w skórze właściwej. Ma także zdolność pobudzania metabolizmu. Wpływa zatem na znaczną poprawę wyglądu skóry, wygładzenie grudek i nierówności oraz zwiększenie jej sprężystości.

L-karnityna

Bardzo często polecana jako suplement diety w celu spalania tkanki tłuszczowej, ma też pozytywny wpływ na skórę. Ułatwia proces spalania tłuszczu w komórkach, daje widoczne efekty wyszczuplające, przyspiesza przemianę materii, usuwa toksyny i nadmiar wody ze skóry, wzmacnia i poprawia strukturę skóry. L-karnityna (INCI: Palmitoyl Carnitine, Carnitine) jest pochodną aminokwasów lizyny i metioniny, występuje naturalnie w ludzkiej skórze, niestety ubywa jej wraz z wiekiem.

Algi i mikroalgi morskie

Są to często niedoceniane składniki kosmetyczne. Algi są większymi roślinami zamieszkującymi wody morskie, natomiast mikroalgi to proste, jednokomórkowe organizmy wodne. Obie formy są stosowane często w skutecznych kremach antycellulitowych, balsamach i skoncentrowanych produktach typu serum do ciała. W produktach kosmetycznych spotyka się często 3 rodzaje alg:

• brunatne – idealnie nadają się do masażu oraz okładów antycellulitowych,
• czerwone – wpływają na przyspieszenie przemiany materii i usuwają toksyny z organizmu,
• zielone – wyróżniają się niesamowitymi właściwościami nawilżającymi oraz oczyszczającymi, są najczęściej stosowanymi algami w przemyśle kosmetycznym ze względu na swoje uniwersalne działanie (nie tylko w walce z cellulitem).
  

Mikroalgi najczęściej działają głębiej - stymulują proces spalania tkanki tłuszczowej (lipolizę), potrafią działać już na poziomie komórkowym.

Kwasy AHA (alfa-hydroksykwasy)

W celu poprawy ogólnego wyglądu skóry często stosowane są alfa-hydroksykwasy (AHA), do których zaliczają się:

• kwas mlekowy,
• kwas glikolowy,
• kwas cytrynowy,
• kwas winowy,
• kwas jabłkowy.

Kwasy te ułatwiają złuszczanie naskórka. Przyspieszają procesy eksfoliacji i tym samym stymulują odnowę tej warstwy skóry. Wygląd skóry oraz jej koloryt poprawia się, co ułatwia zminimalizowanie widoczności cellulitu. Efektywność AHA zależy od ich stężenia w preparacie, a tym samym od pH preparatu. Przy wysokich stężeniach działają eksfoliacyjnie, a przy nieco niższych rozpulchniają naskórek ułatwiając jego złuszczanie. Przy pH w granicach pH neutralnego ich działanie ogranicza się do nawilżania skóry. Wybierając produkt z kwasami należy kierować się deklaracjami umieszczonymi przez producenta na etykiecie, w celu sprawdzenia jakie działanie mają kwasy obecne w recepturze.

Powszechnie występujący cellulit czy coraz częściej występująca otyłość nie jest tylko i wyłącznie problemem natury estetycznej. Pojawianie się cellulitu ma związek z różnorodnymi dysfunkcjami w obrębie skóry, co prowadzi do zmian w jej budowie czy przepływie limfy. Co rok pojawiają się coraz to nowsze preparaty, które redukują „pomarańczową skórkę”. Na dzień dzisiejszy wiadomo, że nie ma niestety możliwości całkowitej eliminacji cellulitu czy dowolnego modelowania sylwetki tylko i wyłącznie za pomocą rynkowych kosmetyków. Surowce aktywne mają natomiast coraz nowocześniejsze i bardziej efektywne działanie. Zwracajmy jednak uwagę na zawartość i opis substancji aktywnych, ponieważ niestety w większości preparatów do ciała ich działanie często ogranicza się do poprawy jędrności, kolorytu czy stopnia nawilżenia skóry.

Źródła:

Misbah H. Khan, Babar K. Rao, Neil S. Sadick, Cellulit i podskórna tkanka tłuszczowa: różnice i podobieństwa, [w:] Kaszuba A (red.). Modelowanie sylwetki. Seria Dermatologia Kosmetyczna. Wyd. I polskie, 2011: 19-31.

Doris M. Hexsel, Ticiana da Costa Rodrigues, Mariana Soirefmann, Tkanka tłuszczowa i cellulit: anatomia i fizjologia, Modelowanie sylwetki. Seria Dermatologia Kosmetyczna. Wyd. I polskie, 2011: 9-18.

Ana Beatris R. Rossi, Abdre Luiz Vergnanini: Cellulit: praca poglądowa. Dermatologia Estetyczna, VOL.4/NR 1/2002.

Velasco MV, Tano CT, Machado-Santelli GM, et al. Effects of caffeine and siloxanetriol alginate caffeine, as anticellulite agents, on fatty tissue: histological evaluation. J Cosmet Dermatol, 2008, 7(1): 23-29.

Autor wpisu:

Justyna Żukowska-Bodnar - Doradca ds. SPA